“WIJ BLIJVEN MENSEN”: EEN PERSOONLIJKE REFLECTIE OP DEMENTIE, OMGEVING EN KWALITEIT VAN LEVEN

De reden waarom wij Holikiday ontwikkelen, gaat maar beperkt over bakstenen stapelen. Natuurlijk bouwen we woningen, maar wat we écht mogelijk willen maken, is dat mensen – ook wanneer zij te maken krijgen met dementie – zo lang mogelijk hun eigen leven kunnen leiden.

Een leven met kwaliteit van leven als uitgangspunt.

Sinds kort is dementie – als een stille insluiper – ook onderdeel geworden van mijn eigen familie. Tot dan toe stond het thema op enige afstand. We werkten er bij Holikiday dagelijks aan, maar ik keek er toch vooral met professionele ogen naar. Nu is dat anders. Nu raakt het persoonlijk.

En juist daardoor zie ik het nóg helderder: dementie is veel meer dan een medische diagnose. Het treft niet alleen het individu, maar raakt de hele omgeving. Wat je dan nodig hebt, is geen systeem van alleen zorg en protocollen – maar een netwerk van mensen. Een omgeving die ondersteunt, verbindt en herkent.

Het artikel in de Volkskrant over het boek Wij blijven mensen van bijzonder hoogleraar Anne-Mei The raakte bij mij precies deze snaar. Zij pleit voor een fundamenteel andere manier van kijken: weg van de medisch-technische bril, naar een sociale benadering van dementie. Een benadering waarin familie, vrienden, buren, vrijwilligers en professionals samen een netwerk vormen rondom de persoon met dementie.

En dat netwerk is cruciaal. Niet alleen om praktische hulp te bieden, maar om eenzaamheid en ondervoeding tegen te gaan. Om ruimte te geven aan menselijkheid. Om te zorgen dat iemand zich gezien blijft voelen.

Wat ik nu zelf ervaar: openheid helpt. Door gesprekken aan te gaan, deel je informatie en gevoelens. Daardoor begrijp je beter wat iemand nodig heeft – en ontstaat er meer rust, meer regie en meer vertrouwen.

In plaats van te focussen op wat iemand niet meer kan, zouden we moeten kijken naar wat iemand nog wél kan. Wat maakt het leven waardevol? Waar zit vreugde, betekenis, verbinding? En hoe kunnen we daarin ondersteunen?

Zelfs taal doet ertoe. Gastvrijheid in de zorg klinkt anders dan ‘activiteitenbegeleiding’. Woorden maken het verschil tussen zorg geven en echt zorgen voor.

In onze Holikiday-locaties zien we dagelijks dat kleine dingen groot verschil maken: samen koken, muziek luisteren, in de tuin werken. Niet als therapie, maar als menselijkheid. Als leven.

De sociale benadering van dementie vraagt om bewustzijn, betrokkenheid en durf. Durf om buiten de vaste structuren te denken. Om met elkaar te bouwen aan plekken waar mensen kunnen blijven wie ze zijn, ondanks de ziekte.

Zoals Anne-Mei The schrijft: we blijven mensen.

En dat is precies waar het bij ons ook om draait. Wonen is meer dan een dak boven je hoofd. Het is een omgeving die veiligheid, herkenning en waardigheid biedt.

Voor mij persoonlijk is het nu geen theoretisch pleidooi meer. Het is een opdracht. Een missie. En, zoals zo vaak, begint die met luisteren. Naar elkaar, naar de mens achter het label – en naar de vraag: wat maakt jouw leven waardevol?

Door Paul Rinkens - mede-oprichter Holikiday